Het Drentse Heideschaap, een klein en sober dier, is het oudste schapenras van het vaste land van West-Europa. Vanaf ongeveer 6000 jaar geleden komt het in Drenthe voor. Vooral aan de kop en de poten heeft het een voskleurige, bonte of zwarte vacht. Karakteristiek zijn bovendien de lange, wollige staart, en de horens. Bij de rammen zijn die spiraalvormig, terwijl ze bij de ooien beperkt blijven tot naar achter gebogen stikken. Vroeger was het Drentse heideschaap vooral belangrijk voor de mestvoorziening op de arme zandgronden en daarna pas voor de wol. De komst van de kunstmest maakte het nachtelijk opvangen van schapenmest in potstallen echter overbodig. Waren er in 1879 nog meer dan 200.000 exemplaren. Dat aantal is gedaald tot ongeveer 2000 dieren eind jaren 70. De populatie wordt de laatste tijd gelukkig weer steeds groter doordat het ras voornamelijk bij amateurs in populariteit toeneemt.

De Schoonebeeker dankt zijn naam aan de plaats Schoonebeek in het zuidoosten van Drente. De Schoonebeeker is het grootste Nederlandse heideschaap. Zeer waarschijnlijk is de Schoonebeeker ontstaan uit het Bentheimer schaap, dat direkt over de grens in Duitsland werd gehouden. De Schoonebeeker valt op door zijn hoogbenigheid. De schoonebeeker heeft een lange dikbewolde staart en lange hals zodat de kop fier hoog wordt gedragen. Beide geslachten zijn ongehorend. De kop is lang, smal en duidelijk gebogen (ramsneus). Helaas duurde de glorie voor de Schoonebeeker ook niet lang want al snel werden er veel betere schapenrassen ontwikkeld met nog meer productiviteit. Anno 2003 waren er nog maar een kleine duizend goedgekeurde Schoonebeeker ooien.